با گسترش روزافزون جمعيت و افزايش ميزان ساختوساز و همچنين به دليل محدود بودن منابع و مصالح مصرفي، تقاضا براي استفاده از مصالح جديد در صنعت ساختمان افزايش پيدا كرده است. چالش در جهت پيدا كردن راه حل هايي براي اصلاح كيفيت، افزايش كارايي مصالح و كاهش مصرف ماده خام و انرژي، موجب استفاده از فنآوريهاي نوين در اين صنعت شده است. يكي از بزرگترين فنآوريهاي نوين در قرن حاضر نانوتكنولوژي است كه استفاده از آن در راستاي برطرف كردن نيازهاي صنعت ساختمان، ميتواند راهگشا باشد. از مزاياي استفاده از اين فنآوري ميتوان به افزايش کيفيت مصالح، صرفه جويي در مصرف انرژي و به تبع آن صرفه جويي اقتصادي اشاره كرد.
كاربردهاي نانوتكنولوژي با توجه به نو بودن اين فنآوري، هر سال كاربردهاي جديدي از آن در صنايع مختلف معرفي ميشود. در مورد كاربردهاي نانوتكنولوژي در صنعت ساختمان به طور خالصه ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
بهبود خواص سيمان و بتن: استفاده از نانوذرات باعث بهبود خواص مكانيكي و افزايش كيفيت سيمان و بتن مي شود. همچنين نانوذرات و روكشهاي نانويي از نفوذ عوامل مخرب خارجي به داخل بتن كه سبب كاهش دوام و پايايي و افزايش سرعت تخريب ميشود، جلوگيري ميكند.
نانو پوششها: از جمله نانوپوشش ها ميتوان به پوشش هاي سنگ و چوب، پوشش آجرها، سراميك ها و كاشي ها، پوشش هاي سطوح بتني و پوشش سيمانهاي اليافي اشاره كرد. مهمترين مزاياي استفاده از نانو پوششها عبارت است از ايجاد پوشش عايق مناسب، عدم نفوذ عوامل خوردگي به داخل اين پوششها، افزايش مقاومت در برابر انتقال حرارت، افزايش مقاومت در برابر خوردگي، سايش و پوسيدگي و خاصيت خود تميز شوندگي اين سطوح.
نانو ضدآب كننده ها: جذب آب، صدمات متعدد و جبرانناپذيري را به ساختمان محافظت نشده وارد ميآورد. شوره زدگي، طبله كردن ديوار و پوسته شدن رنگها، ايجاد كپكها و قارچها، جذب آلودگي و كثيف شدگي، ايجاد شكاف و فرسودگي زودرس، كاهش مقاومت بتن و خوردگي آهن آلت از جمله صدمات ظاهري و ساختاري وارد بر ساختمان هستند. ضدآبكننده ها راهكار مناسبي براي جلوگيري از صدمات ناشي از نفوذ آب به ساختمان هستند. مواد ضد آب كه از نانو ذرات ساخته ميشوند با نفوذ مناسب در مواد، محافظت طولاني مدتي را براي سطوح ايجاد ميكنند
نانو شيشه ها: از كاربردهاي نانو تكنولوژي در صنعت ساخت شيشه ميتوان به محصولاتي مانند شيشه هاي خودتميزشونده، شيشه هاي كنترل كننده انرژي و شيشه هاي محافظ در برابر آتش اشاره كرد. در ساخت شيشه هاي خودتميزشونده از نانو ذرات دي اكسيد تيتانيوم استفاده ميشود. اين شيشه ها داراي خاصيت ضد لك و ضد عفوني كنندگي هستند. شيشه هاي محافظ در برابر آتش از طريق قراردادن يکلايه شفاف محتوي نانو ذرات سيليس درميان دو صفحه شيشهاي ساخته ميشوند. شيشه هاي كنترل كننده انرژي سبب کاهش عبور امواج ماوراي بنفش و مادون قرمز و تنظيم عبور نور مرئي و همچنين جلوگيري از هدر رفتن انرژي داخل ساختمان ميشوند.
نانو آسفالت ها: عناصر ساختاري و اجزاي تشكيل دهنده قير و آسفالت در مقياس ميكرويي و نانويي هستند و استفاده از نانوتكنولوژي ميتواند به بهبود خواص اين مواد منجر شود. از جمله كاربردهاي مواد نانو در بهبود خواص آسفالتها ميتوان به مواردي از قبيل مقاومت در برابر آسيبهاي ناشي از رطوبت، افزايش استحکام و طول عمر، صرفه جويي در هزينه هاي نگهداري و تعميرات آسفالتها، بهبود خصوصيات كليدي آسفالت مانند مقاومت فشاري، مقاومت کششي و پايداري براي تحمل بارهاي وارده در درجه حرارت بالااشاره كرد.